# African Pygmy Hedgehog เม่นแคระ สัตว์เลี้ยงเสน่ห์แรง

Posted in ป้ายกำกับ: เจ้าเม่นแคระ, เม่น, เม่นแคระ, African pygmy hedgehog

4/27/2554

ก่อนอื่นต้องขอกล่าวคำว่าสวัสดีกับแฟนๆ อาณาจักสัตว์เลี้ยงทุกท่าน วันนี้ขอเม้านอกเรื่องสุนัขนิดหนึ่งด้วยภาระหน้าที่

ทางอาชีพท่ามกลางสังคมยุคใหม่ที่แสนวุ่นวายและมีการแข่งขันสูง ส่งผลให้รูปแบบการใช้ชีวิตของผู้คนส่วนใหญ่เหลือเวลาส่วนตัวน้อยลงทุกขณะ ดังนั้น คงเป็นเรื่องยากหากพวกเขาต้องการสร้างความผูกพันกับสัตว์เลี้ยงสักตัว แต่ปัจจุบันมีสัตว์มากมายหลายชนิดที่เข้ามาเพิ่มทางเลือกให้กับคนรักสัตว์รุ่นใหม่ ซึ่งมีรูปร่างหน้าตาท่าทาง และลักษณะความเป็นอยู่ที่แตกต่างไปจากสัตว์เลี้ยงพื้นฐาน เช่น สุนัข หรือแมว บางชนิดเหมาะสำหรับบางรสนิยม บางชนิดเหมาะสำหรับกลุ่มคนบางประเภท

African pygmy hedgehog หรือ เม่นแคระ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็กที่มีหนามแหลมทั่วลำตัว นับเป็นสัตว์เลี้ยงอีกชนิดที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตคนรุ่นใหม่ได้ดี เพราะผู้เลี้ยงไม่จำเป็นต้องทุ่มเวลาเอาใจใส่มากนัก แต่สามารถชื่นชมเรียวขนได้อย่างใกล้ชิด จับสัมผัสได้โดยไม่ต้องกลัวว่าจะถูกสลัดขนใส่ อีกทั้งการขดตัวม้วนกลม ซึ่งเป็นพฤติกรรมเพื่อป้องกันตัวเองจากศัตรู ยังสร้างความน่ารักจนเป็นเอกลักษณ์โดดเด่น

หนุ่มน้อยคนรุ่นใหม่ผู้หันมาเอาดีด้านการเลี้ยงเม่นแคระกล่าวกับอาณาจักรสัตว์เลี้ยงว่า "เม่นแคระ เป็นสัตว์ที่เลี้ยงไม่ยาก ไม่ต้องการการดูแลมาก เป็นสัตว์หากินกลางคืน ที่ผมสามารถเล่นด้วยได้ในเวลาหลังเลิกงาน เพราะช่วงเวลากลางวันที่ผมไปทำงานมันก็จะนอน เป็นสัตว์ที่ไม่ส่งเสียงดัง และที่ผมชอบก็คือ ขนหนามของเม่นแคระแต่ละตัวจะมีโทนสีแตกต่างกันออกไป เป็นสัตว์ที่มีเสน่ห์เฉพาะตัว แต่กว่าจะได้เลี้ยงเม่นแคระจริงๆ ผมต้องศึกษาข้อมูลก่อนหลายปี จนพร้อมและมั่นใจว่าชอบจริงๆ แล้วก็เหมาะกับตัวเอง

จากเม่นแคระ 1 คู่ สู่การขยายพันธุ์เพิ่มจำนวนมากกว่า 10 ตัว ในปัจจุบัน ผมทำไปเพราะความชื่นชอบส่วนตัวไม่อิงธุรกิจในแต่ละวันผมใช้เวลาช่วงเช้าเพียงเล็กน้อยก่อนออกไปทำงาน เพื่อให้อาหารเม่นและตักขี้เลื่อยส่วนที่เปื้อนมูลเม่นทิ้ง ถึงเวลาราว 3 ทุ่ม ก็กลับถึงบ้านมาทำความสะอาดอีกครั้ง แล้วจึงเล่นกับเม่นแคระแสนรัก โดยปล่อยให้เม่นออกมาเดินเล่นนอกกรงเพื่อให้เม่นออกกำลังกายไปในตัว

สำหรับผู้ที่ยังไม่เคยสัมผัสเม่นแคระมาก่อน อาจคิดว่าเลี้ยงสัตว์ชนิดนี้คงเจ็บตัว เพราะขนอันแหลมคม แต่สำหรับผมแล้วเขาสามารถอุ้มจับเม่นได้อย่างสบายด้วยความชำนาญ สามารถลูบขนจากหัวจรดหางได้โดยขนเม่นไม่ตั้งชันเพราะความคุ้นเคย

"เม่นแคระ เป็นสัตว์ขี้ระแวง ชอบหลบซ่อนตัวในตอนกลางวัน ถ้ามีอะไรผิดปกติหรือไม่คุ้นเคยมักจะซุกตัวหาที่ซ่อน หรือขดตัวม้วนกลม เก็บขา หน้าตา และทำหนามตั้งชันขึ้น เพื่อเป็นการป้องกันตัวเองจากอันตราย แต่หากเม่นแคระได้กลิ่นแปลกๆ จากวัตถุ สิ่งของต่างๆ เม่นแคระมักจะกัดและเคี้ยววัตถุสิ่งของดังกล่าวจนเกิดเป็นฟองน้ำลาย แล้วนำฟองน้ำลายมาแปะติดไว้ตามตัวเพื่อจดจำกลิ่น หรือปรับตัวเองให้มีกลิ่นเหมือนสภาพแวดล้อม ซึ่งเป็นลักษณะนิสัยตามปกติของเม่นแคระทุกๆ ตัว ผู้เลี้ยงจึงควรระมัดระวังและทำความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรม อย่าให้เม่นไปกัด เคี้ยววัตถุที่มีพิษ"

ส่วนสีของเม่นแคระที่นิยมเลี้ยงในปัจจุบัน อธิบายว่าแบ่งได้หลายโทนสี ได้แก่ สีนอมอล-ขนหนามพาดด้วยสีดำ ผิวหนังตา จมูก หู มีสีดำ คล้ำ สีช็อกโกแลต-หนามพาดด้วยสีน้ำตาลเข้ม หน้า ผิวหนัง จมูก หู สีน้ำตาล ตาสีดำ สีบราวน์-หนามพาดด้วยสีน้ำตาลอ่อน ตาสีดำ ส่วนอื่นเป็นสีน้ำตาลอ่อน สีซินเนมอน-หนามพาดด้วยสีเทาน้ำตาล หน้าขาว ผิวหนังและหูสีชมพู ตาดำหรือดำอมแดง จมูกสีตับอ่อน สีซินนิคอท-หนามพาดด้วยสีเทาอมส้ม หรือน้ำตาลอมส้ม ผิวหนัง หน้า จมูก หูมีสีชมพู ตาดำ สีแอพริคอท-หนามพาดสีส้ม หน้า ผิวหนัง จมูก หู มีสีชมพู ตาสีแดงเข้ม หรือสีทับทิม สีอัลบิโน่-หนามสีขาวล้วนทั้งเส้นไม่มีสีอื่นปนตาสีแดงใส ส่วนอื่นมีสีชมพู
นอกจากนี้ ยังมีกลุ่มสีพิเศษ อาทิ เอ็กซ์-สโนว์แฟลก โดยรวมจะดูเหมือนกลุ่มสีพื้นข้างต้น แต่จะมีหนามสีขาวทั้งเส้น ขึ้นแซมอยู่ทั่วทั้งตัว ประมาณ 30-70%, เอ็กซ์-ไวท์ โดยรวมจะดูเหมือนกลุ่มสีพื้นข้างต้น แต่จะมีหนามสีขาวทั้งเส้น ขึ้นแซมอยู่ทั่วทั้งตัวมากกว่า 95% (มักเรียกกันง่ายๆ ว่า "ขาวตาดำ") และ เอ็กซ์-พินโต โดยรวมจะดูเหมือนกลุ่มสีพื้นข้างต้น แต่จะมีหนามสีขาวทั้งเส้น ขึ้นแซมอยู่เป็นกลุ่มๆ มีบริเวณ เป็นจุดๆ

เม่นแคระแต่ละสีนี้ จะเห็นเด่นชัดในช่วงวัยที่ต่างกันและไม่แน่นอน ซึ่งนับเป็นความท้าทายของนักเลี้ยงเม่นแคระที่ต้องรอลุ้นว่าลูกๆ ที่ออกมาจะเกิดเป็นสีอะไร และราคาของแต่ละสีนั้นก็มีราคาซื้อขายตามท้องตลาดแตกต่างกันด้วย เริ่มตั้งแต่ตัวละ 500บาท จนถึงหลักพัน โดยสีที่ราคาสูงที่สุดคือ สีพินโต, เอ็กซ์-ไวท์ราคาตั้งแต่ 700 -2,000 บาท

วิธีการเลี้ยงเม่นแคระ เนื่องจากเป็นสัตว์หวงถิ่น จึงควรแยกเลี้ยงเม่นแคระในกล่องพลาสติคทึบแสงที่มีขายกันอยู่ตามท้องตลาดทั่วไปๆ ขนาดพอประมาณ นำมาดัดแปลงโดยเจาะรูด้านข้างด้วยสว่านเจาะ หรือการเจาะเป็นช่องแล้วนำตาข่ายมาติดด้วยน็อต หรือไม่ก็ใช้กาวแท่งร่วมกับปืนกาว ช่วยในการยึดติดตาข่าย 1 ตัว ต่อ 1 กล่อง โดยในกล่องเลี้ยงเม่นแคระควรมีอุปกรณ์พื้นฐาน ได้แก่ บ้านหรือโพรงเป็นมุมมืดไว้ให้เม่นได้นอนกลางวัน ถ้วยสำหรับใส่อาหาร ขวดน้ำ ขี้เลื่อยสำหรับรองพื้นกล่อง เพื่อช่วยดูดซับของเสียจากการขับถ่ายของเม่นแคระ (แนะนำให้ใช้เป็นแบบก้อนอัดแท่ง เพราะสะอาดและประหยัด)วิตามินผสมน้ำเพื่อช่วยเพิ่มเติมสารอาหารที่ขาดหายไป และอีกสิ่งที่ลืมไม่ได้ก็คือ อาหารแมว ไม่แนะนำให้ใช้อาหารสุนัข เพราะว่าเม็ดใหญ่กว่า และมีความแข็งมากกว่าอาหารแมว ทำให้เม่นแคระกัดกินลำบาก

ด้านการผสมพันธุ์ เม่นแคระสามารถเจริญพันธุ์ได้เมื่อช่วงอายุประมาณ 4 เดือน แต่ความพร้อมที่แท้จริงในการเป็นเม่นใหญ่ควรมีอายุประมาณ 5 เดือน ขึ้นไป ใช้เวลาตั้งท้อง 35 วัน ออกลูกครั้งละ 1-8 ตัว หย่านมเมื่อลูกเม่นมีอายุไม่ต่ำกว่า 40 วัน ส่วนเรื่องการอาบน้ำซึ่งจะช่วยเรื่องกำจัดไรไปในตัว ควรอาบสัก 2 สัปดาห์/ครั้ง ในช่วงเวลาเที่ยงวัน โดยใช้แชมพูสำหรับเด็กเล็กหรือน้ำยาอาบน้ำสุนัขหรือแมว สูตรอ่อนโยน ผสมแบบเจือจางอาบให้เม่นแคระ แปรงด้วยแปรงสีฟันเบาๆ ล้างน้ำให้สะอาด แต่ระวังงอย่าให้น้ำเข้าหู ตา จมูก เม่นแคระ เช็ดหรือไดร์ขนให้แห้ง

"ปัญหาที่ผู้เลี้ยงมือใหม่พบมากก็คือ ซื้อลูกเม่นที่ยังไม่หย่านมมาเลี้ยง เปอร์เซ็นต์รอดจึงต่ำมากเพราะลูกเม่นยังไม่สามารถกินอาหารเองได้ ถ้าผู้ซื้อไม่สามารถสังเกตเรื่องขนาด หากจะเลือกซื้อต้องสังเกตการเดิน เม่นเด็กหย่านมจะเดินเองได้ถนัดแล้วไม่คลานเตาะแตะ จมูกชื้น มีสุขภาพดี แต่หากได้ลูกเม่นที่ดีมาเลี้ยงแล้ว สัตว์ชนิดนี้จะเป็นสัตว์เลี้ยงที่ไม่สร้างความยุ่งยากให้เราเลย เลี้ยงง่าย เพาะง่าย แข็งแรง เป็นเพื่อนยามราตรีได้อย่างดี"

ถึงวันนี้ ผมยังคงเพลิดเพลินกับการเลี้ยงเม่นแคระ โดยหาความสุขจากการมองดูพฤติกรรม และชื่นชอบกับการสะสมสีของเม่นแคระที่ไม่สามารถคาดเดาได้ ทั้งเลี้ยงเองและเป็นที่ปรึกษาให้กับน้องๆ พี่ๆ เพื่อนๆ คนรักเม่นแคระด้วยกันที่กระจายอยู่ทั่วกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด แต่แม้ว่าเม่นแคระจะแพร่หลายเป็นที่รู้จักมานานหลายปี และเป็นสินค้าที่หาซื้อได้ไม่ยากตามตลาดนัดสัตว์เลี้ยงต่างๆ สิ่งที่สำคัญของการเลี้ยงสัตว์ไม่ว่าจะเป็นสัตว์เลี้ยงชนิดใด นั่นคือ "การทำความเข้าใจในตัวตนที่แท้จริง"

ข้อมูลจาก นิตยสารอาณาจักรสัตว์เลี้ยง